Posts

Cư trần lạc đạo phú — Hội thứ mười

Image
  Đệ thập hội Tượng chúng ấy. Cóc một chân không, dùng đòi căn khí. Nhân lòng ta vướng chấp khôn thông.  Há cơ tổ nay còn thửa bí. Chúng Tiểu thừa cóc hay chửa đến,  Bụt sá ngăn bảo sở hóa thành.  Ðấng Thượng sĩ chứng thật mà nên, ai ghẽ có sơn lâm thành thị. Núi hoang rừng quạnh, ấy là nơi dật sĩ tiêu dao.  Chiền vắng am thanh, chỉn thật cảnh đạo nhân du hí. Ngựa cao tán cả, Diêm Vương nào kể đứa nghinh ngang.  Gác ngọc lầu vàng, ngục tốt thiếu chi người yêu quý. Vững công danh, lồng nhân ngã, thật ấy phàm ngu.  Say đạo đức, dời thân tâm, định nên thánh trí. Mày ngang mũi dọc, tướng tuy lạ xem ắt bằng nhau.  Mặt thánh lòng phàm, thật cách nhẫn vàn vàn thiên lý. Kệ vân: Cư trần lạc đạo thả tùy duyên,  Cơ tắc xan hề khốn tắc miên.  Gia trung hữu bảo hưu tầm mịch, Đối cảnh vô tâm mạc vấn thiền. Đọc nôm và chú thích Tượng (1) chúng (2) ấy 1) Tượng: Không có ý nghĩa gì, dùng để bắt đầu câu văn và nhấn mạnh hàng chữ sau chữ này, dịch từ chữ Hán Cái (蓋). 2) Chúng: Chúng sinh, đại chúng, n

Cư trần lạc đạo phú — Hội thứ chín

Image
  Đệ cửu hội Vậy cho hay Cơ quan tổ giáo, tuy khác nhiều đàng, chẳng cách mấy gang. Chỉn xá nói từ sau Mã Tổ. Ắt đã quên thuở trước Tiêu Hoàng. Công đức toàn vô, tính chấp si càng thêm lỗi  Khuếch nhiên bất thức, tai ngu mắng ắt còn vang. Sinh Thiên Trúc, chết Thiếu Lâm, chôn dối chân non Hùng Nhĩ.  Thân Bồ Đề, lòng minh kính, bày giơ mặt vách hành lang. Vương lão chém mèo, rượt trẩy lòng ngừa thủ toạ.  Thầy Hồ xua chó, trỏ xem trí nhẹ côn sàng. Chợ Lư Lăng gạo mắc quá ư, chẳng cho mà cả.  Thửa Thạch Ðầu đá trơn hết tất, khôn đến thưa đang. Phá Táo cất cờ, đạp xuống dấu thiêng thần miếu.  Câu Chi dời ngón, dùng đòi nếp cũ ông ang. Gươm Lâm Tế, nạng Bí Ma, trước nạp tăng no dầu tự tại.  Sư tử ông Ðoan, trâu thầy Hựu, răn đàn việt hợm sá nghinh ngang. Dời phiến tử, cất trúc bề, nghiệm kẻ học cơ quan nhẹ nhẵn.  Xô hòn cầu, cầm mộc thược, bạn thiền hòa chước móc khoe khoang. Thuyền tử giơ chèo dòng xanh, chửa cho tạn tẩy.  Ðạo Ngô múa hốt càn ma, dường thấy quái quang. Rồng Yển lão nuốt cà

Cư trần lạc đạo phú — Hội thứ tám

Image
  Đệ bát hội Chưng ấy Chỉn xá tua rèn, chớ nên tuyệt học. Lay ý thức, chớ chấp chằng chằng.  Nén niềm vọng, mựa còn xóc xóc. Công danh mảng đắm, ấy toàn là những đứa ngây thơ.  Phước tuệ kiêm no, chỉn mới khá nên người thật cóc. Dựng cầu đò, giồi chiền tháp, ngoại trang nghiêm sự tướng hãy tu.  Cương hỷ xả, nhuyễn từ bi, nội tự tại kinh Lòng hằng đọc. Rèn lòng làm Bụt, chỉn xá tua một sức dồi mài.  Ðãi cát kén vàng, còn lại phải nhiều phen lựa lọc. Xem kinh đọc lục, làm cho bằng thửa thấy thửa hay.  Trọng Bụt tu thân, dùng mựa lỗi một tơ một tóc. Cùng nơi ngôn cú, chỉn chăng hề một phút ngại lo.  Rất thửa cơ quan, mựa còn để tám hơi đụt lọt. Đọc nôm và chú thích Chưng (1) ấy Chỉn (2) xá tua (3) rèn, chớ nên tuyệt (4) học. 1) Chưng ấy: Chữ biểu thị nguyên nhân, lý do (Từ điển Từ cổ). 2) Chỉn: Vốn, vẫn, chỉ, thật. (Từ điển Từ cổ). 3) Xá tua: Phải (Đại Nam Quấc Âm Tự Vị). 4) Tuyệt: Chữ Hán 絕 Tuyệt, tức là bỏ đi, cắt đứt, ngưng, dừng, chấm dứt. (Hán Việt Từ Điển Trích Dẫn, Đặng Thế Kiệt,

Cư trần lạc đạo phú — Hội thứ bảy

Image
    Đệ thất hội Vậy mới hay, Pháp Bụt trọng thay, rèn mới cóc hay. Vô minh hết, bồ đề thêm sáng.  Phiền não rồi, đạo đức càng say. Xem phỏng lòng kinh, lời Bụt thuyết dễ cho thấy dấu.  Học đòi cơ Tổ, sá thiền không khôn tột biết nay. Cùng căn bản, tả trần duyên, mựa để mấy hào li đương mặt.  Ngã thắng tràng, viên tri kiến, chớ cho còn hoạ trữ cong tay. Buông lửa giác ngộ, đốt hoại bỏ rừng tà ngày trước.  Cầm kiếm trí tuệ, quét cho không tính thức thuở nay. Vâng ơn thánh, xót mẹ cha, thờ thầy học đạo.  Mến đức Cồ, kiêng bùi ngọt, cầm giới ăn chay. Cảm đức từ bi, để nhiều kiếp nguyền cho thân cận.  Ðội ơn cứu độ, nát muôn thân thà chịu đắng cay. Nghĩa hãy nhớ, đạo chẳng quên, hương hoa cúng xem còn nên thảo.  Miệng rằng tin, lòng lại lỗi, vàng ngọc thờ cũng chửa hết ngay. Đọc nôm và chú thích Vậy mới hay, Pháp Bụt (1) trọng thay, rèn mới cóc hay (2). 1) Pháp Bụt: Nguyên chữ Hán là 佛法 Phật pháp 2) Cóc hay: Hiểu biết (Từ điển từ cổ). Vô minh (3) hết, bồ đề (4) thêm sáng. Phiền não rồi (5)

Cư trần lạc đạo phú — Hội thứ sáu

Image
Đệ lục hội Thực thế! Hãy xá vô tâm, tự nhiên hợp đạo. Đình tam nghiệp, mới lặng thân tâm.  Ðạt một lòng, thì thông Tổ giáo. Nhận văn giải nghĩa, lạc lài nên Thiền khách bơ vơ.  Chứng lý tri cơ, cứng cát phải nạp tăng khôn kháo. Han hữu lậu, han vô lậu, bảo cho hay: the lọt, duộc thưng.  Hỏi Ðại thừa, hỏi Tiểu thừa, thưa thẳng tắt: lòi tiền, tơ gáo. Nhận biết làu làu lòng vốn, chẳng ngại bề thời tiết nhân duyên.  Chùi cho vặc vặc tính gương, nào có nhuốm căn trần huyên náo. Vàng chưa hết quặng, xá tua chín phen đúc, chín phen rèn.  Lộc chẳng còn tham, miễn được một thì chay, một thì cháo. Sạch giới lòng, chùi giới tướng, nội ngoại nên Bồ Tát trang nghiêm.  Ngay thờ chúa, thảo thờ cha, đi đỗ mới trượng phu trung háo. Tham thiền kén bạn, nát thân mình mới khá hồi ân.  Học đạo thờ thầy, rục xương óc chưa thông của báo. Đọc nôm và chú thích Thực thế! Hãy xá (1) vô tâm (2), tự nhiên hợp đạo. 1) Xá: Phải, nên, cần thiết (Từ điển từ cổ). 2) Vô tâm: (Thuật ngữ Phật giáo) (無心) Không khởi vọng t